Η έκθεση βασίζεται στην έκδοση του Κ. Σπ. Στάικου «Τα Ελληνικά Αρχέτυπα & Ελληνικά Συγγράμματα σε Ετερόγλωσσα Αρχέτυπα» η οποία περιλαμβάνει τα 81 ελληνικά έντυπα βιβλία που τυπώθηκαν ως και το 1500, σε διάφορες πόλεις της Ιταλίας.
Η Α.Ε. o Πρόεδρος της Δημοκρατίας κύριος Προκόπιος Παυλόπουλος θα εγκαινιάσει στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο (Μέγαρο Παλαιάς Βουλής, πλατεία Κολοκοτρώνη, Σταδίου 13), την Παρασκευή 18 Οκτωβρίου 2019 και ώρα 19:30, την έκθεση «Τα Ελληνικά και τα Ετερόγλωσσα Αρχέτυπα ως Θεμέλιο της Ανώτερης Εκπαίδευσης κατά την Αναγέννηση». Θα ακολουθήσουν οι ομιλίες του κ. Γιάννη Κόκκωνα, Καθηγητή Τμήματος Αρχειονομίας, Βιβλιοθηκονομίας και Μουσειολογίας του Ιονίου Πανεπιστημίου με θέμα «Ξεχωριστές σταγόνες στον ωκεανό» και του κ. Κωνσταντίνου Σπ. Στάικου, αρχιτέκτονα και ιστορικού του βιβλίου με θέμα «Τα ετερόγλωσσα αρχέτυπα της ελληνικής γραμματείας ως εργαλείο στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση κατά την Αναγέννηση». Στην έκθεση, της οποίας την επιμέλεια έχει ο Κ. Σπ. Στάικος, θα παρουσιασθούν 33 χαρακτηριστικά δείγματα της ελληνικής τυπογραφικής τέχνης, αλλά και λατινικές εκδόσεις έργων της αρχαίας ελληνικής γραμματείας και των εργαλείων για την εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας από ετερόγλωσσους. Τα εκθέματα προέρχονται από τις συλλογές της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος, του Ιδρύματος Ωνάση και του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη.
Στην παρούσα έκθεση, τα αρχέτυπα σχολιάζονται ως προς το περιεχόμενό τους και τον σκοπό που εξυπηρετούσαν, και αναφέρονται οι Έλληνες και Ιταλοί εκδότες-τυπογράφοι τους. Ένα μεγάλο τμήμα της έκδοσης αναφέρεται στη μετάφραση των έργων της αρχαίας ελληνικής γραμματείας, που τυπώθηκαν στα λατινικά και στις εθνικές γλώσσες των κρατών που εξάσκησαν την αρχετυπία. Ο αλφαβητικός κατάλογος των 85 περίπου συγγραφέων και των 1266 αρχέτυπων εκδόσεων δηλώνει απερίφραστα τον ρόλο που έπαιξαν στην ανώτερη εκπαίδευση των ευρωπαϊκών πανεπιστημίων, στα βασικά μαθήματα της: Φιλοσοφίας, Ποίησης, Ιστορίας, Ρητορικής, Αστρονομίας, Δράματος, Μαθηματικών και Κοσμογραφίας.
Το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη θα παρουσιάσει στην έκθεση 15 αρχέτυπα από τη συλλογή του, εκ των οποίων 12 είναι λατινικά αρχέτυπα έργων της αρχαίας ελληνικής γραμματείας και η Sphaera mundi του Σάκρο Μπόσκο, και περιλαμβάνονται στη σχετική έκδοση που συνοδεύει την έκθεση. Το Ίδρυμα έχει στην κατοχή του τη δεύτερη μεγαλύτερη συλλογή αρχετύπων –εκδόσεων από τον πρώτο αιώνα της τυπογραφίας– στην Ελλάδα μετά από την αντίστοιχη της Εθνικής Βιβλιοθήκης. Η συλλογή, που περιλαμβάνει κυρίως ελληνικές και ελληνικού ενδιαφέροντος εκδόσεις, καθώς και αξιόλογα δείγματα της λατινικής, μεσαιωνικής και μεταγενέστερης γραμματείας, αποτελείται από 102 τίτλους σε 107 αντίτυπα και συνεχίζει να εμπλουτίζεται με έργα μεγάλης ιστορικής και καλλιτεχνικής αξίας.
