Ο θεσμός του Λογοτεχνικού Διαγωνισμού Πρωτόλειου Διηγήματος καθιερώθηκε στη μνήμη της Καίτης Λασκαρίδου από την Πρόεδρο της Βιβλιοθήκης του Ιδρύματος Μαριλένα Λασκαρίδου το 2000, και απευθυνόταν αρχικά στους μαθητές της Δευτεροβάθμιας
Εκπαίδευσης της Νομαρχίας Πειραιά. Η ανταπόκριση που βρήκε στα παιδιά οδήγησε το Ίδρυμα να επεκτείνει το δικαίωμα συμμετοχής και στους μαθητές της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης των Νομαρχιών Κυκλάδων,
Δωδεκανήσου, Ιωαννίνων, Αρκαδίας, Αργολίδας, Κορινθίας, Λακωνίας, Μεσσηνίας, Αχαΐας, Ηλείας, Ευρυτανίας και Φωκίδας. Στη συνέχεια, σε ειδική συνεδρίαση της Κριτικής Επιτροπής του λογοτεχνικού διαγωνισμού την 24η Σεπτεμβρίου 2012 αποφασίστηκε ομόφωνα ο διαγωνισμός να γίνει πανελλήνιος.
Ο στόχος που υπηρετεί ο διαγωνισμός, και για τον οποίο χαίρει της υποστήριξης του Υπουργείου Παιδείας, είναι η ενίσχυση της αυτοέκφρασης των εφήβων και η υποστήριξη του μαθήματος της Λογοτεχνίας και της Έκθεσης στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.
Ο διαγωνισμός πραγματοποιείται κάθε χρόνο και δικαίωμα συμμετοχής έχουν οι μαθητές Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης όλων των σχολείων της Ελλάδας. Απονέμονται τρία βραβεία στο Γυμνάσιο και τρία στο Λύκειο, συνοδευόμενα από αντίστοιχο χρηματικό έπαθλο. Η Κριτική Επιτροπή αποτελείται από προσωπικότητες του χώρου της λογοτεχνίας και της εκπαίδευσης, καθώς και εκπροσώπους του Ιδρύματος. Η απονομή των βραβείων γίνεται σε ειδική τελετή, στην οποία προσκαλούνται οι συμμετέχοντες, καθώς και εκπρόσωποι φορέων της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.