Στις 14 Σεπτεμβρίου ολοκληρώθηκαν, στο χώρο του Ναυαγίου των Αντικυθήρων, οι εργασίες της διεθνούς επιστημονικής ομάδας της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων και του αμερικάνικου Ωκεανογραφικού Ινστιτούτου Woods Hole για το έτος 2016. Η έρευνα, την οποία στηρίζει σταθερά το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη, είχε για μία ακόμη φορά εξαιρετικά ενδιαφέροντα αποτελέσματα: βρέθηκαν σκελετικά κατάλοιπα από έναν επιβάτη του πλοίου (κρανίο, γνάθος, μακρά και μικρότερα οστά). Το γεγονός ότι τα οστά βρίσκονται σε πολύ καλή κατάσταση, παρά την παραμονή τους για σχεδόν 2000 χρόνια στο βυθό της θάλασσας, δίνει βάσιμες ελπίδες στους επιστήμονες ότι θα καταφέρουν να αναλύσουν το DNA και να αντλήσουν περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον νεκρό και τον τρόπο ζωής του. Ανθρώπινα κατάλοιπα είχαν βρεθεί στις παλαιότερες έρευνες στο ναυάγιο το 1900–1901 και το 1976, ανάμεσα στα οποία βρίσκονται και οστά μίας γυναίκας, ωστόσο τα ευρήματα ανασκάφηκαν και ανελκύστηκαν με τον πλέον ενδεδειγμένο τρόπο και βέβαια, υπάρχει πλέον η τεχνογνωσία για να γίνει η ανάλυση DNA. Η ανεύρεση τόσων ανθρώπων που χάθηκαν μαζί με το καράβι οδηγεί με περισσότερη βεβαιότητα στο συμπέρασμα ότι η βύθισή του έγινε γρήγορα και βίαια, παρόλο που μάλλον επρόκειτο για ένα σιταγωγό πλοίο πολύ μεγάλου μεγέθους, το οποίο ταξίδευε γεμάτο έργα τέχνης, με τον Μηχανισμό των Αντικυθήρων να βρίσκεται ανάμεσά τους.
Κατά την έρευνα, εντοπίστηκαν και ανελκύστηκαν μικροαντικείμενα και κεραμική. Σημαντικό εύρημα θεωρείται μία μολύβδινη καταπειρατηρία βάρους 50 κιλών, ένα εξάρτημα το οποίο χρησιμοποιούνταν κατά τη διαδικασία αγκυροβόλησης του πλοίου. Οι ναύτες πόντιζαν αυτή τη βολίδα, η οποία είχε βάση κοίλη με καρφιά σιδερένια ή χάλκινα. Με τη βοήθειά της μετρούσαν το βάθος της θάλασσας και μπορούσαν να ελέγξουν τη σύσταση του βυθού, αφού στα καρφιά της βάσης παγιδεύονταν ιζήματα και λίθοι από το βυθό. Οι παλαιότερες καταπειρατηρίες χρονολογούνται τουλάχιστον από τον 6ο π.Χ. αιώνα. Στο ναυάγιο έχει βρεθεί μία ακόμα καταπειρατηρία κατά τις έρευνες των ετών 1900 – 1901.
Τα ευρήματα μεταφέρθηκαν και συντηρούνται στα νέα, εξειδικευμένα και υπερσύγχρονα εργαστήρια συντήρησης της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων, τα οποία ολοκληρώθηκαν με την υποστήριξη του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη.
Παράλληλα με την ενάλια έρευνα, η ομάδα δημιουργεί ακριβή τρισδιάστατα μοντέλα κάθε ευρήματος της ανασκαφής και τα παραδίδει στην επιστημονική κοινότητα, αλλά και στο ευρύ κοινό. Κάποια από αυτά μπορείτε να δείτε εδώ.
Η έρευνα, όπως κάθε χρόνο, διεξάγεται υπό τη διεύθυνση της Προϊσταμένης της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων Α. Σίμωσι. Τους επιστημονικούς υπευθύνους της ανασκαφής, Δρ. Θ. Θεοδούλου και Δρ. Δ. Κουρκουμέλη (Ε.Ε.Α.) και Δρ. B. Foley (WHOI), πλαισιώνει μια εξαιρετική ομάδα από Έλληνες και ξένους καταδυόμενους αρχαιολόγους, τεχνικούς δύτες, φωτογράφους και κινηματογραφιστές. Υποστηρικτές της προσπάθειας είναι η ωρολογοποιία Hublot, οι Jane and James Orr, η Autodesk, o Όμιλος ΟΤΕ-COSMOTE, το Costa Navarino και το Ίδρυμα Εγχωρίου Περιουσίας Κυθήρων και Αντικυθήρων. Η έρευνα τελεί υπό την αιγίδα της Προεδρίας της Δημοκρατίας.
